Srednjovjekovni danse macabre

Srednjovjekovni danse macabre

Redatelj Benjamin Filipović u svom crnohumornom djelu, koje je požnjelo popriličan uspjeh u publike te igralo na sarajevskom i njujorškom filmskom festivalu Tribeca, nasljeduje izravno tradiciju (altmanovskih) short cuts uradaka; filmova sa (po- i anti-) ratnom tematikom s prostora bivše Jugoslavije (Do koske, Underground), odnosno svjež val bosanskohercegovačkih filmaša (Ničija zemlja, Gori vatra). Pritom se nešto više oslanja na već viđene situacije i gegove te banalniji humor, rezultat čega je poprilično predvidiv film — ugodan za gledanje, no ne odveć izazovan, koji posvemašnje ispunjava očekivanja gledatelja. Kao okvir rabeći prostor mrtvačnice te srednjovjekovnu krilaticu o neizbježnosti smrti i jednakosti svih pred njom, u Filipovićevu danse macabreu stradavaju i beskrupulozni i nevini; izvlače se pak oni koji i u životu muljaju. Ironija poratnoga življenja, ocrtana u sociološkom invaliditetu likova čiji se životi, bez njihova znanja, isprepleću, rezultira prividnom normalizacijom egzistencija, koje su zapravo redom nezadovoljavajuće. Aura dobrohotnoga, no i činjenica da nedostaje ono zrnce odmaka od trivijalnoga, podilaska mainstreamu i komercijalnog koketiranja s publikom, u kakvo sporadično zna zapasti, ispunjavaju Dobro uštimane mrtvace. Treći je to dugometražni Filipovićev uradak, sa solidno uigranim glumačkim ansamblom, na čelu kojega je ponajbolji glumac s ovih prostora (ovdje ponešto repetitivan; šifra: Boomerang) — već kultni i karizmatični Lazar Ristovski (čija sklonost bizarnom, u kojoj se odlično snašao, zapravo ukazuje na činjenicu da su apsurdnost i groteska područja koja mu izvrsno leže i u kojima postaje kreator i inaugurator, začetnik prototipa likova ćaknutih, autodestruktivnih i iracionalnih polukriminalaca). Multiple priče o težnji za boljim sutra tako i narkoleptičnoga Ruždija Kučuka i grunfovskoga Srećka Piplicu i papučara doktora Bracu, kao i sve druge likove, spajaju kao lutaoce po vlastitim životima, i ravnamo li se po Harmsovom Kaputu, zajedno sa svima nama.

Katarina Marić